Opinie ekspertów

Przy rekordowo niskich poziomach stóp procentowych wiele osób poszukuje innych źródeł, w miarę stabilnych dochodów. Giełda też, w ostatnim czasie, nie rozpieszcza inwestorów, więc poszukiwania stają się jeszcze intensywniejsze.  Od pewnego czasu można zaobserwować rosnące zainteresowanie inwestorów spółkami oraz funduszami dywidendowymi. Zainteresowanie to wynika z faktu, że fundusze inwestujące głównie w akcje spółek, które dzielą się z akcjonariuszami wypracowanym zyskiem regularnie wypłacając dywidendę, często osiągają wyniki lepsze od rynkowej średniej.

Spółki, które płacą systematycznie dywidendę, to najczęściej podmioty o stabilnej sytuacji finansowej, posiadające perspektywy, są też nieco odporniejsze na wahania rynku (choć ogólnie ryzyko związane z tego typu inwestycjami jest nadal wysokie), co koresponduje z wyższym potencjalnym zyskiem jaki można z nich uzyskać.  Większość osób inwestujących bezpośrednio w wybrane spółki wypłacające dywidendy, przeważnie nie będzie miała problemu z poruszaniem się po kluczowych pojęciach, terminach takich jak: wysokość dywidendy na jedną akcję, dzień ustalania praw do dywidendy i dzień wypłaty dywidendy. Dywidenda wypłacana jest tym wszystkim akcjonariuszom, którzy posiadają akcje spółki w dniu przyjętym jako dzień ustalenia prawa do dywidendy. Jeżeli wcześniej nie posiadaliśmy w naszym portfelu inwestycyjnym akcji spółki, która zdecydowała się na wypłatę dywidendy, możemy nabyć na giełdzie te akcje z prawem do dywidendy. Ostatnim dniem dla takiej transakcji – nabycia akcji z prawem do dywidendy jest dzień sesji giełdowej, dla której fizyczne rozliczenie tej transakcji przypada w dniu ustalenia prawa do dywidendy. Giełda, dla każdej notowanej spółki, która planuje wypłacić dywidendę, po ostatnim dniu z prawem do dywidendy, dokonuje korekty kursu odniesienia spółki, czyli tzw. odcięcia prawa do dywidendy. W efekcie tej korekty kurs akcji obniża się o dywidendę, co ma swoje odzwierciedlenie w kursie odniesienia podczas pierwszej sesji, po ostatnim dniu z prawem do dywidendy. Wypłata dywidendy odbywa się następnie zgodnie ze statutem spółki, najczęściej w postaci gotówki. Dywidenda za właściwy rok zostanie wypłacona przelewem na rachunek akcjonariusza w biurze maklerskim, lub w inny sposób, zgodny ze złożoną przez akcjonariusza dyspozycją w biurze maklerskim.

Niestety, selekcja poszczególnych spółek, które wypłacają i mogą w wypłacać w przyszłości dywidendy, ocena tych perspektyw wymaga pewnej wiedzy o rynku finansowym i samych spółkach. Budowa takiego portfela przy niskim poziomie kapitału jaki możemy zainwestować, stawia również ekonomiczną zasadność tego rozwiązania pod znakiem zapytania. Między innymi dlatego znaczna cześć inwestorów decyduje się na powierzenie selekcji innym osobom czy podmiotom, i korzysta z gotowych dostępnych na rynku rozwiązań. Mowa tutaj o szeroko pojętych funduszach inwestycyjnych. W tym przypadku, z perspektywy inwestora, kwestie o których była mowa w przypadku bezpośredniej inwestycji w akcje, mają mniejsze znaczenie. Wynika to przede wszystkim z faktu, że fundusz ma w swoim portfelu wiele różnych instrumentów finansowych, akcji o różnych terminach ustalania pracy do dywidendy, termiach jej wypłaty. Klient nie ma bezpośrednio na nie ekspozycji, tylko na tytuły uczestnictwa, czy udziały jednostkowe. Np. w przypadku ETF, jedną z dwóch najczęstszych metod jest kumulowanie i przetrzymywanie otrzymanych przez fundusz dywidend w gotówce, a potem ich zbiorcza wypłata. Data ustalania praw do dywidendy przypada natomiast na dwa dni przed jej wypłatą. Drugim popularnym rozwiązaniem w przypadku ETF jest reinwestowanie dywidend w akcje danego ETF-u.

Można wyróżnić dwie metody wypłaty dywidendy również w krajowych funduszach. Pierwsza, polega na tym, że towarzystwo systematycznie wypłaca część kapitału, poprzez zmniejszenie (umorzenie) pewnej liczby posiadanych jednostek/certyfikatów. W efekcie cena jednostki bądź certyfikatu w wyniku tej operacji się nie zmienia, zmienia się natomiast liczba jednostek w posiadaniu klienta. Dodatkowo Klient otrzymuje np. przelewem środki finansowe odpowiadające wartości wypłaconej dywidendy. Druga metoda polega na wypłacie dywidendy bez odkupowania jednostek. W dniu wyceny, w którym ustalane jest prawo do dywidendy, wartość jednostki uczestnictwa/ certyfikatu zostaje obniżona o wartość wypłaty. W tym przypadku inaczej liczy się zysk z takiej inwestycji, ponieważ stopa zwrotu obliczana wyłącznie na podstawie różnicy w wycenie jednostki, nie odzwierciedla całkowitego wyniku takiego funduszu. Natomiast podobna jest wypłata dywidendy bez względu na metodę, tzn. fundusz dokonuje wypłaty dochodów w określonym terminie, wskazanym w statucie funduszu, regulaminie lub innym dokumencie adekwatnym dla danej formy funduszu.

Na rynkach rozwiniętych firmy inwestycyjne od wielu lat oferują fundusze wypłacające dywidendy. W Polsce prekursorami w tej dziedzinie były podmioty zagraniczne. Obecnie także polskie instytucje finansowe z powodzeniem oferują ofertę tego typu produktów. Dominują fundusze zamknięte, dostępne głownie dla zamożniejszych inwestorów, z uwagi na wysoki próg wejścia i dostępność tylko w okresach subskrypcji. Niemniej jednak, zbliżone rozwiązania pojawiają w formie funduszy otwartych oraz ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Warto na pewno przyjrzeć się tym propozycjom, gdyż mogą się one okazać się ciekawą alternatywą dla klastycznych funduszy akcyjnych. 

Przemysław Orłowski, Open Life TU Życie S.A.