Opinie ekspertów

Pod koniec maja Ministerstwo Finansów zaprezentowało nową wersję ustawy o Pracowniczych Planów Kapitałowych. Jedną z ważniejszych zmian, które wprowadza projekt, jest dopuszczenie do oferowania PPK towarzystw emerytalnych i zakładów ubezpieczeń. Do tej pory zakładano, że produkty tego typu będą obsługiwane wyłącznie w ramach TFI.

Pracownicze Plany Kapitałowe to dobrowolny, prywatny system oszczędzania na emeryturę, którego uruchomienie resort finansów planuje na 2019 r. Z założenia PPK mają poprawić strukturę oszczędności Polaków, uzupełniając obecną ofertę Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE). Mają być obowiązkowe dla wszystkich firm zatrudniających pracowników, za których odprowadzone są składki emerytalne do ZUS. Już na wstępie będą musiały je wdrożyć duże przedsiębiorstwa powyżej 250 pracowników, a później również firmy małe i jednostki samorządu terytorialnego – chyba, że w danej organizacji funkcjonuje już PPE ze składką na określonym poziomie (3,5%). Według szacunków MF, PPK obejmą ponad 11 mln osób, a już w samym 2019 roku obowiązek zapisu i możliwość uczestnictwa obejmie prawie 8 mln zatrudnionych osób, o ile program wystartuje w zakładanym terminie.

PPK także w zakładach ubezpieczeń

W poprzedniej wersji projekt ustawy zakładał, że pracodawcy będą mogli samodzielnie dokonać wyboru Funduszu (TFI), w ramach którego będą inwestowane oszczędności pracownika. Obecnie projekt również przewiduje wolność wyboru pracodawcy, z tą zmianą, że PPK będą mogły oferować także Powszechne Towarzystwa Emerytalne i zakłady ubezpieczeń – zgodnie z postulatem samej branży.Ubezpieczyciele mają unikalne w skali rynku doświadczenie w zarządzaniu aktywami w długofalowej perspektywie. Ich udział w PPK z pewnością zwiększy potencjał zgromadzenia na kontach Polaków znaczących oszczędności. To zdecydowanie zmiana na lepsze, choć realne dopuszczenie firm ubezpieczeniowych wymagałoby jeszcze zmian w innych przepisach, m.in.  podatkowych.

Ubezpieczyciele będą mogli oferować PPK przy ściśle uregulowanych zasadach sprzedaży i kosztów, o ile spełnią określone ustawowo wymogi bezpieczeństwa. Nowy projekt podniósł minimalny poziom kapitałów własnych do 25 mln zł. Obniżono natomiast maksymalną opłatę za przystąpienie do portalu PPK i ewidencji na rzecz Polskiego Funduszu Rozwoju.

Poniżej pensji minimalnej – mniejsza składka

Po wyborze instytucji prowadzącej, pracodawca domyślnie włącza pracowników do PPK. Będą mogli oni wystąpić z programu, składając pisemną rezygnację – i tak co cztery lata, bo po upływie tego czasu znów będą do niego automatycznie zapisywani. Pierwotnie zakładano, że każdy pracownik będzie przelewał na PPK przynajmniej 2% swojej pensji bez względu na zarobki. Teraz Ministerstwo proponuje zmniejszenie składki dla najmniej zarabiających do 0,5% wynagrodzenia netto. Kolejne 1,5% dołoży pracodawca. Zarówno on, jak i pracownik będą mogli zwiększyć wpłacaną składkę o odpowiednio 2 i 2,5%, tak że maksymalnie może ona sięgnąć nawet 8% wynagrodzenia. Dodatkowo państwo dorzuci na każde konto tzw. składkę powitalną w wysokości 250 zł, a w kolejnych latach będzie dopłacać wszystkim oszczędzającym po 240 zł.

Polski Fundusz Rozwoju szacuje, że po 40 latach uczestnik PPK zarabiający średnią krajową (4,5 tys. zł) zaoszczędzi ok. 288 tys. zł przy składce 3,5% i 617 tys. zł przy składce 8%. To oznacza, że przez 10 lat emerytury będzie miał do dyspozycji w pierwszym przypadku ponad 2,7 tys. zł miesięcznie i  5,9 tys. zł w drugim.

Im starszy uczestnik, tym mniej ryzykowny portfel

Poziom środków inwestowanych w akcje, czyli instrumenty stosunkowo ryzykowne, będzie się zmieniał zależności od tego, ile czasu zostało danemu uczestnikowi do emerytury. Aktywa osoby, która na emeryturę przejdzie za 30 lat, będą w większości lokowane w akcjach (do 70%). Dla osób, które osiągnęły już wiek emerytalny, poziom zaangażowania w akcje wyniesie 15%. Do 10% aktywów będzie mogło być inwestowane w inwestycje alternatywne, w tym venture capital, private equity lub w krótką sprzedaż. Za granicami Polski będzie można inwestować do 30% aktywów PPK. Celem takiej polityki jest zapewnienie optymalnego dla wieku uczestnika i czasu inwestycji poziomu ryzyka.

Nowy projekt podkreśla też prywatność środków zgromadzonych w PPK. Od momentu wpłaty pierwszej składki oszczędności są przypisane do konkretnej osoby z imienia i nazwiska. Podlegają też dziedziczeniu. Zgromadzone oszczędności będzie można wypłacić po osiągnięciu wieku emerytalnego lub wcześniej – z potrąceniem podatku od zysków kapitałowych i pod warunkiem zwrotu dopłat od państwa. Wcześniejsza wypłata będzie możliwa w dwóch przypadkach – wpłaty udziału własnego przy zakupie własnego mieszkania lub w przypadku ciężkiej, przewlekłej choroby samego pracownika, jego współmałżonka lub dziecka.

Źródło: Analizy Online