Opinie ekspertów

W pierwszej części artykułu mówiliśmy o Ubezpieczeniach na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym i różnych jego wariantach. Dzisiaj przedstawimy tzw. polisy posagowe.

Nie jest to tak rozpowszechniony produkt jak ubezpieczenie z funduszem kapitałowym. Ubezpieczenie to polega na tym, iż rodzic zawiera umowę ubezpieczenia na rzecz dziecka, które otrzyma określoną w umowie sumę ubezpieczenia (świadczenie), jeśli dożyje określonego w umowie wieku, np. 20 lat. Składkę można opłacać regularnie albo jednorazowo. Wysokość wypłaty zależy od wysokości składek i horyzontu czasowego oraz od tego w co lokowane są środki finansowe. Obok funkcji oszczędnościowej polisa posagowa zapewnia także funkcję ochronną. W przypadku śmierci ubezpieczającego (rodzica) ubezpieczony (czyli dziecko) otrzyma jednorazową kwotę świadczenia albo rentę wypłacaną na zasadach wynikających z umowy ubezpieczenia. Dlatego już na etapie zawierania umowy warto się zwrócić na to uwagę i upewnić się jaka część składki przeznaczona jest na ochronę, a jaka na wzrost wartości środków oraz jakie są zasady wypłaty świadczenia. Warto też zwrócić uwagę na kwestie indeksacji składki i rewaloryzacji świadczenia.

Polisy posagowe są to produkty z założenia długoletnie i czynnik inflacyjny może też mieć wpływ na realną wartość świadczenia. Niestety do dziś niejeden klient jest w sporze z towarzystwem ubezpieczeń z uwagi na rozczarowanie wysokością świadczenia dla polis zawartych 20 czy więcej lat temu. Był to okres wysokiej inflacji i wielu ówczesnych klientów otrzymało sumy nieadekwatne do wpłacanych składek. Warto też porównać polisy posagowe różnych towarzystw. I nie chodzi tu tylko o poziom składki vs świadczenie, wspomnianą indeksację czy warunki rozwiązania umowy przed terminem końca okresu ubezpieczenia.

Wszystkie polisy posagowe mają tą zaletę, że świadczenie jest zwolnienie z podatku Belki (podatku od zysków kapitałowych). Natomiast poszczególne produkty mogą różnić się dodatkowo minimalnym okresem ubezpieczenia (co daje większą elastyczność) oraz dodatkowymi opcjami, niektóre z nich mogą być już wliczone w składkę, inne są oferowane dodatkowo. Przykładowo, niektóre polisy pozwalają na wykup dodatkowej opcji, gdzie w przypadku śmierci rodzica towarzystwo opłaca za niego dalej składki do końca okresu ubezpieczenia, dzięki czemu finalna kwota jest wyższa. Oczywiście wiąże się to z wyższą składką, ale dla niektórych osób może to być ważne.

Istotnym czynnikiem różnicującym poszczególne produkty może być także sposób wyliczania ryzyka śmierci ubezpieczającego (rodzica). Niestety właśnie pewną wadą polisy posagowej może być fakt, że jeśli przed ukończeniem okresu umowy nie nastąpi śmierć ubezpieczającego (rodzica), to wypłacona suma niewiele będzie przekraczała sumę wpłaconych składek, ponieważ przez cały czas trwania okresu ubezpieczenia towarzystwo ubezpieczeniowe może potrącać część składki lub sumy na pokrycie ryzyka związanego z koniecznością wypłaty odszkodowania po śmierci ubezpieczającego, a co także będzie miało wpływ na podział składki, zmniejszając jej część inwestycyjną. Dlatego też dosyć często można spotkać się z opiniami, że lepszą alternatywa dla polisy posagowej jest zakup osobnego ubezpieczenia na życie z wysoka suma ubezpieczenia i wskazania dziecka jako uposażonego co zapewni mu bezpieczeństwo finansowe w przypadku śmierci rodzica, a równolegle systematycznie lokować oszczędności czy to w UFK czy w innych produktach pozwalających na budowanie kapitału na przyszłość.

Na zakończenie chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na jeden aspekt związany z chęcią zapewnienia dziecku lepszej przyszłości, w tym przypadku w wymiarze finansowym. Przeglądając przedstawione w artykułach z cyklu „Skuteczne zabezpieczenie przyszłości dzieci” przykłady pokazujące wpływ czasu na gromadzony kapitał w relacji do odkładanej systematycznie kwoty, nie sposób uniknąć refleksji, że kluczem do sukcesu może być systematyczność i nawyk odkładania nawet niewielkich kwot.

Kropla drąży skałę.

Małe kwoty, nawet mniejsze niż 100 zł odkładane miesięcznie, dzięki zjawisku procentu składanego, czy też tzw. efektowi kuli śnieżnej z czasem przeobrażą się w istotne kwoty.

Planując posiadanie dzieci, uwzględniając inne cele finansowe i wydatki może się wydawać, iż wygospodarowanie dodatkowych 80 czy 100 zł nie powinno być dużym obciążeniem.

A jednak różne badania pokazują, że mamy wciąż kłopot z systematycznym odkładaniem pieniędzy. Zatem na czym polega problem? Okazuje się, że przyczyną nie jest tylko deklarowana przez cześć Polaków trudna sytuacja materialna i brak pieniędzy na oszczędzanie, ale często przyczyną jest złudne poczucie zapasu czasu, brak myślenia o celu np. aucie, wyciecze, studiach czy emeryturze, czy dowolnym innym konkretnym celu finansowym oraz beztroska. Dlatego też rodzice, poza odkładaniem na przyszłość swoich pociech własnych środków mogą zrobić dla nich jeszcze coś więcej. Wpajajmy im nawyk oszczędzania, odraczania konsumpcji. Im wcześniej im uświadomimy kwestie, o których mowa była powyżej tym wcześniej zaczną myśleć bardziej perspektywicznie, bardziej też docenią nasze działania na ich rzecz, a z czasem same zaczną dodatkowo odkładać małe sumy na przyszłość. Najpierw będzie to bliska przyszłość, cel związany droższą zabawką, wyszukanymi klockami czy wyjazdem szkolnym. Jednak z czasem ta świadomość będzie wzrastać, cel będzie coraz bardziej ambitny, a większa cierpliwość owocować lepszymi efektami. To także będzie wyraz naszej troski o ich przyszłość i wartość być może nie do przecenienia.

Przemysław Orłowski, Open Life TU Życie S.A.