Opinie ekspertów

Zapraszam do zapoznania się z cyklem artykułów, których celem jest wyjaśnienie i przybliżenie specyficznej terminologii związanej z FATCA, a także wyjaśnienia na czym polega i jak powinna przebiegać procedura sprawdzająca, by zidentyfikować tzw.  posiadaczy rachunków. 

Załącznik I do Umowy w sposób szczegółowy opisuje poszczególne czynności, które towarzystwo ubezpieczeń powinno podjąć w ramach procedur sprawdzających, by zidentyfikować posiadaczy rachunków. Umowa wprowadza możliwość badania tzw. przesłanek amerykańskości, czyli informacji wskazujących, że posiadacz rachunku jest bądź może być amerykańską osobą. Przesłanki amerykańskości, określane terminem U.S. indicia, są wymienione jako mające zastosowanie w stosunku do istniejących rachunków indywidualnych. Lista U.S. indicia obejmuje:

• identyfikację posiadacza rachunku jako obywatela lub rezydenta USA,
• jednoznaczne wskazania miejsca urodzenia na terenie USA,
• bieżący adres korespondencyjny lub aktualny adres zamieszkania (w tym adres posiadanej skrzynki pocztowej) w USA,
• aktualny amerykański numer telefonu,
• stałe zlecenie przelewu środków na rachunek prowadzony w USA,
• aktualne, ważne pełnomocnictwo lub upoważnienie do podpisu udzielonego osobie mającej adres na terytorium USA, lub
• adres do doręczeń lub adres skrzynki pocztowej, który jest jedynym adresem, jaki instytucja finansowa ma w bazie danych dla posiadacza rachunku.

Przedmiotowe przesłanki mają charakter domniemania obalalnego, tj. poprzez uzyskanie odpowiednich dokumentów towarzystwo ubezpieczeń może być zwolnione z obowiązku traktowania posiadacza rachunku jako amerykańskiej osoby. Zasadniczo takimi odpowiednimi dokumentami będzie oświadczenie posiadacza rachunku, w którym stwierdzi on, że nie jest obywatelem amerykańskim lub amerykańskim rezydentem do celów podatkowych, oraz dowód to potwierdzający (przykładowo dowód osobisty, nieamerykański paszport).

W przypadku istniejących rachunków podmiotów lista U.S. indicia jest krótsza i obejmuje wyłącznie przesłankę miejsca utworzenia lub rejestracji w USA oraz amerykański adres. Umowa milczy jednocześnie w kwestii możliwości zastosowania innych przesłanek z listy U.S. indicia przedstawionej powyżej oraz w kwestii formy/dokumentów potrzebnych do ewentualnego wyłączenia domniemania płynącego ze zidentyfikowania przesłanek. W tym zakresie polskie przepisy implementujące Umowę powinny zawierać odpowiednie doprecyzowania. Warto zaznaczyć, że przepisów takich, na dzień dzisiejszy nie ma.

Powyższe oznacza, że przesłanki amerykańskości można badać na podstawie posiadanych danych.

Co do zasady Umowa IGA przewiduje wymianę informacji z USA w ciągu 9 miesięcy następujących po  końcu roku kalendarzowego, do którego dane się odnoszą. 

Przewidywany Umową termin weryfikacji rachunków pod kątem występowania U.S. indicia (dla Istniejących rachunków osób fizycznych): 

• Rachunki o niższej wartości – zakończenie do 30 czerwca 2016 roku.
• Rachunki o wysokiej wartości – zakończenie do 30 czerwca 2015 roku (przy czym Ustawa wykonawcza przedłużyła ten termin do dnia 31 marca 2016 roku) 

Rachunki o niższej wartości to rachunki, których saldo lub wartość przekracza 250 000 USD dla pieniężnych umów ubezpieczenia ale nie przekracza 1 000 000 USD.

Rachunki o wysokiej wartości, to rachunki, których saldo lub wartość przekracza 1 000 000 USD.

Rachunki będące pieniężnymi umowami ubezpieczenia, których saldo lub wartość są niższe niż 250 000 USD nie wymagają identyfikacji lub raportowania. 

W zakresie rachunków nowych Umowa IGA stosuje również kryterium wartości pieniężnej umowy ubezpieczenia (umowy o wartości pieniężnej poniżej 50.000 USD nie wymagają raportowania), w przypadku umów o wyższej wartości towarzystwo ubezpieczeń powinno pozyskać od posiadacza rachunku stosowne oświadczenia i dane. Pozyskiwanie oświadczeń i danych może być zarówno elementem procesu związanego z zawarciem umowy ubezpieczenia, jak i może zostać wykonane już po zawarciu umowy. W kolejnym artykule przedstawione zostaną zapisy ustawy wykonawczej, która reguluje zasady zbierania oświadczeń na potrzeby raportowania FATCA.

Małgorzata Michalska
Departament Prawny i Compliance